江南体育

Skip to Main Navigation
publication 2021.3.26

‘Жигд бус сэргэлт’ – З??н Ази, Номхон далайн б?с нутгийн эдийн засгийн шинэчилсэнтойм

Image

Фото зураг: Pramote Polyamate / Getty Images





Голлох д?гнэлт??д

Ялгаатай байдал

Б?с нутгийн эдийн засаг 2020 онд тохиосон эдийн засгийн х?чтэй цочролын дараа сэргэж эхэллээ.

  • Гэхдээ, 2020 онд Хятад болон Вьетнам улсууд л гагцх?? V-хэлбэрийн сэргэлтийн  замд орж, эдийн засаг нь КОВИД-19-ийн ?мн?х т?вшнийг даваад байна.
  • Бусад томоохон эдийн засагтай улс орнуудад эдийн засгийн ?с?лт цар тахлын ?мн?х т?вшнээс дунджаар 5 орчим хувиар доогуур хэвээр байгаа б?г??д энэх?? з?р?? нь Индонез улсын хувьд хамгийн бага (2.2 хувь), харин Филиппин улсад хамгийн их (8.4 хувь) байв.
  • Арлын зарим жижиг эдийн засагтай орнуудад эдийн засгийн агшилт ил?? х?чтэй, байнгын шинж чанартай байсан б?г??д 2020 онд Фижи, Палау болон Вануату улсын ?с?лт цар тахлын ?мн?х т?вшнээс даруй 10 гаруй хувиар доогуур байлаа.

Ядуурал нэмэгдэж, тэгш бус байдал газар авлаа

Эдийн засгийн хямралын улмаас тус б?с нутагт ядуурал с??лийн 20 жилд анх удаа буурааг?й б?г??д 32 сая х?н ядуурлаас гарах боломжоо алдаад байна.

?вчин эмгэг, ??нээс ??дэлтэй зогсонги байдал, м?н т??нчлэн, нийгмийн халамж болон дижитал технологийн тэгш бус х?ртээмжээс шалтгаалан тэгш бус байдал нэмэгдэв.

  • Материаллаг болон х?м??н капиталын хорогдол нь ядуу х?м??сийн хувьд ил??тэй х?нд ажиглагддаг. Зарим улс орнуудын хувьд, амьжиргааны т?вшнээрээ х?н амын доод 40 хувьд хамаарах ?рх??дийн х??хд??дийг амьжиргааны т?вшин дээг??р 20 хувьд хамаарах ?рхийн х??хд??дтэй харьцуулахад сурч боловсрох боломж нь 20 хувиар доогуур байна.
  • Эмэгтэйч??д ил?? их х?чирхийлэлд ?рт?ж байна: БНАЛАУ-д судалгаанд оролцогчдын 25 хувь, Индонезид 83 хувь нь КОВИД-19-ийн улмаас гэр б?лийн х?чирхийлэл улам б?р дордсон гэж хариулжээ.
  • Томоохон компаниуд борлуулалтынхаа д?р?вний нэгийг алдсан бол бичил аж ахуйн нэгж??д борлуулалтынхаа гуравны нэгийг алджээ. Жижиг аж ахуйн нэгж??д цахим шинэ боломжуудын давуу талыг ашиглах боломж багатай байна.

Ялгаатай байдлаас сэргэлт р?? гурван ??р хурдаар

  • 2021 онд Хятад болон Вьетнамын ?с?лт тус тус 8.1 ба 6.6 хувь байх т?л?втэй байна. Эдгээр улсуудын хувьд хямралын с?р?г н?л?? харьцангуй бага байсан тул КОВИД-19-??с ?мн?х ?еийн т?л?вт?? ил?? хурдан шилжихээр байна.
  • Б?с нутгийн бусад улс орнуудын эдийн засаг дунджаар 4.4 орчим хувиар ?с?х ба хямралын ?мн?х ?еийн ?с?лт??с 0.4 нэгж хувиар бага байх т?л?втэй байна. Хямралын г?н г?нзгий ул м?р??с шалтгаалан КОВИД-19-ийн ?мн?х ?еийн т?л?вт?? ойртох явц нь удааширч байна.
  • Жижиг улс орнуудын хувьд, ялангуяа аялал жуулчлалаас хамааралтай арлын эдийн засагтай орнуудад сэргэлт удааширч, шууд утгаараа цар тахалд бага нэрвэгдсэн хэдий ч, эдгээр улс орнуудын хагас нь с?р?г ?с?лттэй байх т?л?втэй.

Сэргэлтэд н?л??л?х гол х?чин з?йлс

Ил?? хурдтай сэргэж буй улс орнууд:

  • Урт хугацаанд х?л хорио тогтоохын оронд, хатуу х?л хорионоос шинжилгээнд суурилсан ил?? ?р д?нтэй стратеги руу эрт шилжих замаар КОВИД-19-ийн халдварыг ?р д?нтэйгээр тогтоон барьсан (вакцинжуулалт одоохондоо тус б?с нутгийн ?с?лт?д мэдэгдэх?йц н?л?? ?з??лээг?й байна),
  • Аялал жуулчлалын орлогоос хэт хамааралг?й байсны зэрэгцээ ?йлдвэрлэсэн бараа, б?тээгдэх??н, ялангуяа цахилгаан барааны худалдаа сэргэж буй давуу талыг ашигласан,
  • Засгийн газрууд нь бодлогын хангалттай орон зайтай байсан тул т?с?в, м?нг?ний томоохон дэмжлэг ?з??лж чадсан байна.

АНУ-ын т?свийн дэмжлэг нь сэргэлтийг дэмжсэн бол вакцинжуулалт удааширч байгаа нь ?с?лтийг сааруулагч болж байна

  • АНУ-ын авч хэрэгж??лсэн сэргэлтийг дэмжих багц х?т?лб?р нь 2021 онд тус б?с нутгийн улс орнуудын ?с?лтийг дунджаар 1 нэгж хувиар нэмэгд??лж, сэргэлтийг дунджаар нэг улирлаар д?х??лэх боломжтой.
  • Гэхдээ вакцины хэрэгцээ, нийл??лэлт хоорондын з?р?? болон х?чин чадлын хязгаарлагдмал байдал нь вакцинжуулалтыг удаашруулж, зарим улс оронд ?с?лт 1 нэгж хувиар буурч болзошг?й байна.

Бодлогын тэрг??лэх чиглэл

КОВИД-19-ийг тогтоон барихад чиглэсэн ?йл ажиллагаа

  • Вакцины одоо байгаа н??ц болон хуваарилалтыг харахад 2021 оны эцэс гэхэд аж ?йлдвэржсэн орнууд нийт х?н амынхаа 80-аас дээш хувийг, харин х?гжиж буй улс орнууд 55 орчим хувийг вакцинжуулалтад хамруулахаар байна. ??ний зэрэгцээ ил?? хурдтай халдварладаг, дархлааг дарангуйлах боломжтой вирусийн шинэ хувилбарууд (VOC) х?лээгдэж буй ?р д?нд с?рг??р н?л??лж болзошг?й.
  • Индонез, Филиппин зэрэг COVID-19-ийг хяналтдаа авч чадааг?й улс орнуудад вакцинжуулалтыг т?ргэвчлэх нь нэн чухал байна. Харин, COVID-19-ийг б?рэн арилгахаар зорьж хяналтдаа авч буй Хятад, Вьетнам зэрэг улс орнуудын хувьд, х?н амаа вакцинжуулах ил?? оновчтой стратеги боловсруулах орон зай бий.
  • Вакцинжуулалт нь ихэнх улс оронд вирусийн халдварыг б?рэн таслан зогсооход хангалтг?й тул Засгийн газрууд вакцины ?р н?л??, эдийн засгийн ?р ашгийг дээшл??лэх зорилгоор эмийн бус бусад арга хэмжээ, ялангуяа шинжилгээ авах, хавьтлыг тодорхойлох, тусгаарлах арга хэмжээгээ ил?? сайжруулах нь з?йтэй.

Маргаашийн тогтворг?й байдлыг бий болгохг?йгээр ?н??дрийн сэргэлтийг дэмжих нь

  • Т?свийн бодлого нь тусламж, сэргэлт болон ?с?лтийг дэмжих гэсэн гуравласан ??рэг г?йцэтгэх т?л?втэй байна. З??н Ази, Номхон далайн б?с нутгийн  олон улс оронд улсаас олгож буй дэмжлэг нь иргэд, ААН-??дийн орлогын алдагдлыг б?рэн н?х?х?д х?рэлцэхг?й, эдийн засгийг сэргээхэд чиглэсэн санх??жилт нь дотоод эрэлтийн уналтыг н?х?хг?й байгаа б?г??д т?свийн х?р?нг? оруулалт нь эдийн засгийг сэргээх арга хэмжээнд чухал х?чин з?йл болж чадахг?й байна. ??ний зэрэгцээ, Засгийн газрууд ДНБ-ийхээ бараг 10 хувьтай тэнцэх хэмжээний санх??гийн дэмжлэг ?з??лэх бодлого хэрэгж??лж буй тул улсын ?р ДНБ-ий 7 хувьтай тэнцэх хэмжээгээр ?с??д байна.
  • Б?с нутгийн улс орнуудын Засгийн газрууд зардлаа ил?? ?р ашигтай болгох боломжтой. Жишээлбэл,  хямралын ?ед орлого нь буурааг?й ?рх болон компаниуд алдагдалд орсон ?рх, компаниудын нэгэн адил тусламж авах боломжтой байна. Т?свийн х?р?нг? оруулалтын удирдлага сайтай улс орнуудад т?свийн х?р?нг? оруулалтын ?г??ж даруй 4 дахин ?нд?р байдаг.
  • Засгийн газрууд зардлаа танах, татварын хувь хэмжээг нэмэгд??лэхээс ил??тэй ирээд?йд сахилга, ?р ашгийг дээшл??лэхэд чиглэсэн шинэчлэлийг итгэл т?гс хийх боломжтой. Тэд м?н, ?рэлгэн, регрессив зардлыг бууруулах ??рэг х?лээж болно.  Шатахууны татаас нь З??н Ази, Номхон далайн б?с нутгийн томоохон улс орнуудын ДНБ-ий 0.25-1.3 хувьтай д?йцдэг.
  • З??н Ази, Номхон далайн б?с нутгийн улс орнуудад зээлийн бодит х?? нь эерэг, заавал байлгах н??цийн шаардлага харьцангуй ?нд?р, инфляцын т?вшин доогуур байгаа тул эдийн засгийг сэргээхэд м?нг?ний бодлогыг эдгээр улс орнууд ?ргэлжл??лэн ашиглах боломжтой.

?с?лт, эсх?л ядууст хор х?н??л учруулахг?йгээр ногоон х?гжлийн зарчмыг хэрэгж??лэх

  • Тус б?с нутаг нь х?лэмжийн хийн ялгарал нэмэгдэхэд гол н?л?? ?з??лдэг б?г??д 2000 оноос хойших хугацаанд ялгаруулалт даруй 3 дахин нэмэгдэж, дэлхийн нийт х?лэмжийн хийн бараг гуравны нэгийг б?рд??лж байна. Б?с нутаг нь, ??ний сацуу уур амьсгалын ??рчл?лтийн ?р дагаврыг ч амсаж байна. Гэхдээ, х?лэмжийн хийн ялгаруулалт багатай ?йлдвэрлэл эрхлэхийн тулд хэрэглээ болон ?йлдвэрлэлийн хэв маягаа ихээхэн ??рчл?х шаардлагатай тулгарна. Хятад улсын авч хэрэгж??лж буй эдийн засгийг сэргээх бодлогын гурван арга хэмжээ тус б?рийн нэг нь уур амьсгалд ээлтэй байгаа бол, Индонез болон Филиппин улсын хувьд таван арга хэмжээ тутмын нэг нь л гагцх?? уур амьсгалд ээлтэй байна.
  • Бодлого боловсруулагчид дараах арга хэрэгслийг хамтатган ашиглаж болно: (i) чулуужсан т?лш болон эрчим х?чний татаасыг халах, (ii) н??рст?р?гчийн ?нийн тохиргоо хийх, (iii) инновац болон х?лэмжийн хий бага ялгаруулдаг дэд б?тцэд оруулах т?свийн х?р?нг? оруулалтыг нэмэгд??лэх, (iv) эрчим х?ч, тээвэр, х?д?? аж ахуй, газар ашиглалт, хот т?л?вл?лт зэрэг эдийн засгийн гол салбаруудад х?лэмжийн хий бага ялгаруулахад чиглэсэн бодлогын шинэчлэл хэрэгж??лэх.
  • Х?лэмжийн хий бага ялгаруулдаг эдийн засагт шилжихдээ ??ний зардлыг шударгаар хуваарилах алхмуудыг м?н хэрэгж??лэх шаардлагатай. Жишээлбэл, н??рст?р?гчийн тохиргоо хийгдсэн ?нээс бий болсон орлогыг эдийн засагт эрг??лэн ашиглаж н??рст?р?гчийг бууруулахад гаргасан зардалд татаас олгох, нийгмийн с?р?г н?л??ллийг бууруулах, х?д?лм?р, хэрэглээ, ашгийн татвар зэрэг бусад гажуудлыг бууруулах боломжтой.

Олон улсын хамтын ажиллагааг ?ндэсний зоримог ?йл ажиллагаатай уялдуулах

  • Вакцин болон шинжилгээний сорьц зэрэг эмийн бус б?тээгдэх??ний ?йлдвэрлэл, баталгаажуулалтын чиглэлээр олон улсын хамтын ажиллагааг ?рг?ж??лж, тэдгээрийн хуваарилалтыг хэрэгцээ шаардлагад нийц??лэх КОВИД-19-ийг тогтоон барих, т??ний шинэ хувилбаруудын тархалтыг бууруулахад тус д?х?м ?з??лнэ.
  • Зарим Засгийн газрууд ?с?лтийг дэмжих х?ш??ргийг дутуудуулах талтай байдаг тул т?свийн бодлогын тал дээр уялдаатай ажилласнаар дэлхийн хэмжээнд хамтын ?р н?л??г нэмэгд??лэх боломжтой.    
  • Х?лэмжийн хийг бууруулахад чиглэсэн хамтын ажиллагаанаас гадна олон улсын тусламж нь х?гжиж буй улс орнуудад ??рсдийн хязгаарлагдмал н??ц бололцооноос ил?? лавтай уур амьсгалын ??рчл?лтийн эсрэг арга хэмжээ авахад нь тус д?х?м ?з??лэх болно.

Даян дэлхий нийтийн гурван бараа, ?йлчилгээнд Хятад улсын оруулах хувь нэмэр

Шинжилгээний тоног т?х??р?мж, амны хаалт болон вакцины ?йлдвэрлэл, экспортыг ?рг?ж??лэх замаар цар тахалд хяналт тавихад; хэрэглээг нэмэгд??лэхэд чиглэсэн т?свийн х?ш??ргээр дамжуулан дэлхийн эдийн засгийн сэргэлтэд; уур амьсгалын ??рчл?лтийн чиглэлээр ил?? тууштай арга хэмжээ авах замаар ногоон ерт?нцийг цогцлооход Хятад улс чухал ??рэг г?йцэтгэх боломжтой. Аль ч тохиолдолд ил?? аюулг?й ерт?нц?д хилээ нээх; ил?? тэнцвэртэй дотоодын ?с?лтийг бий болгох; уур амьсгалын ??рчл?лт??с ??дэлтэй дотоодын с?р?г ?р дагаврыг бууруулах нь Хятад улсад ??рт нь м?н ?г??жтэй байх болно.