WASHINGTON, ngày 13 tháng 01 n?m 2015 - Ti?p sau n?m 2014 - m?t n?m ?áng th?t v?ng, n?m nay t?ng tr??ng ? các n??c ?ang phát tri?n s? t?ng nh?, m?t ph?n là do giá d?u gi?m, n?n kinh t? M? m?nh m? h?n, l?i su?t toàn c?u ti?p t?c ? m?c th?p, và ít rào c?n t?ng tr??ng h?n ? m?t s? th? tr??ng l?n thu?c khu v?c m?i n?i, theo báo cáo Tri?n v?ng Kinh t? Toàn c?u c?a Ng?n hàng Th? gi?i c?ng b? h?m nay.
Sau khi t?ng tr??ng ??c ??t 2,6% n?m 2014, t?ng tr??ng kinh t? toàn c?u d? ??t 3% n?m nay, 3,3% trong n?m 2016 và 3,2% trong n?m 2017 [1], theo d? báo hai l?n m?t n?m c?a Ng?n hàng Th? gi?i. N?m 2014, các n??c ?ang phát tri?n t?ng tr??ng trung bình 4,4%, d? báo s? t?ng 4,8% n?m 2015, t?ng tr??ng m?nh lên 5,3% và 5,4% cho các n?m 2016 và 2017.
"Trong m?i tr??ng kinh t? ??y bi?n ??ng này, các n??c ?ang phát tri?n c?n s? d?ng ngu?n l?c m?t cách kh?n ngoan ?? h? tr? cho các ch??ng trình x? h?i v?i tr?ng t?m là ng??i nghèo, ??ng th?i ti?n hành c?i cách c? c?u ??u t? vào con ng??i," ?ng Jim Yong Kim, Ch? t?ch Ng?n hàng Th? gi?i phát bi?u. "?i?u t?i quan tr?ng là các n??c c?n phá b? m?i rào c?n kh?ng c?n thi?t cho ??u t? vào kh?i t? nh?n. Cho ??n nay, kh?i t? nh?n v?n là ngu?n t?o vi?c làm l?n nh?t và có th? giúp ??a hàng tr?m tri?u ng??i thoát nghèo."
?n ??ng sau s? ph?c h?i kinh t? mong manh này là các xu h??ng trái chi?u ngày càng m?nh ?nh h??ng s?u s?c ??n t?ng tr??ng toàn c?u. Các ho?t ??ng ? M? và Anh ?ang có ?à ?i lên khi th? tr??ng lao ??ng ?ang h?i ph?c và chính sách ti?n t? ?ang phù h?p. Nh?ng ? Khu v?c Ch?u ?u và Nh?t B?n, vi?c ph?c h?i kinh t? v?n ch?a t?o ???c ti?ng vang r? r?t khi tàn d? c?a cu?c kh?ng ho?ng tài chính v?n còn dai d?ng. Trong khi ?ó, Trung Qu?c s? tr?i qua cu?c suy gi?m t?ng tr??ng kinh t? có ki?m soát th?n tr?ng, t?ng tr??ng tuy gi?m xu?ng nh?ng v?n ? m?c khá cao là 7,1% trong n?m nay (n?m 2014 là 7,4%), 7% n?m 2016 và 6,9% n?m 2017. Và s? có ng??i th?ng k? thua khi giá d?u gi?m m?nh.
R?i ro c?a vi?n c?nh kinh t? th? gi?i v?n nghiêng v? ph?n b?t l?i do s? chi ph?i c?a b?n y?u t? sau.
Y?u t? ??u tiên là th??ng m?i toàn c?u ?ang y?u ?i. Y?u t? th? hai là kh? n?ng bi?n ??ng th? tr??ng tài chính do l?i su?t ? các n?n kinh t? ch? ??o t?ng ? các m?c th?i gian kh?ng d? ?oán ???c. Y?u t? th? ba là m?c ?? giá d?u th?p g?y áp l?c ??n c?n ??i tài chính ? các n??c s?n xu?t d?u. Y?u t? th? t? là nguy c? suy thoái ho?c gi?m phát kéo dài ? Khu v?c ch?u ?u hay Nh?t B?n.
"?áng lo ng?i là s? kh?i ph?c kinh t? b? ch?ng l?i ? m?t s? n?n kinh t? thu nh?p cao và th?m chí ? m?t s? n??c thu nh?p th?p có l? là tri?u ch?ng c?a tình tr?ng b?t ?n c? c?u s?u s?c h?n," ?ng Kaushik Basu, chuyên gia Kinh t? Tr??ng và Phó ch? t?ch cao c?p c?a Ng?n hàng Th? gi?i phát bi?u. "Khi t?ng tr??ng d?n s? ch?m d?n ? nhi?u n??c, ngu?n lao ??ng tr? thu h?p l?i, ?nh h??ng l?n ??n hi?u su?t lao ??ng. Nh?ng trong cái r?i v?n có cái may. Giá d?u th?p h?n và theo d? tính ti?p t?c gi?m n?m 2015, s? góp ph?n gi?m l?m phát trên toàn th? gi?i và có l? s? kìm h?m hi?n t??ng t?ng l?i su?t ??t bi?n ? các n??c giàu. ?i?u này s? m? ra th?i ?i?m c? h?i cho các n??c nh?p kh?u d?u, nh? Trung Qu?c và ?n ??; chúng t?i cho r?ng ??n n?m 2016, m?c t?ng tr??ng c?a ?n ?? s? lên ??n 7%. ?i?u quan tr?ng là các n??c ph?i s? d?ng th?i ?i?m này ?? m? c?a cho các c?i cách tài chính và c? c?u, nh?m giúp ??y m?nh t?ng tr??ng l?u dài và phát tri?n hòa nh?p."
Nh? vào th? tr??ng lao ??ng ?ang d?n ph?c h?i, ng?n sách ít b? th?t ch?t h?n, giá c? hàng hóa h?p l?, và chi phí tài chính ? m?c th?p, t?ng tr??ng ? nhóm các n??c thu nh?p cao theo d? tính t?ng nh? ??n kho?ng 2,2% n?m nay (t? m?c 1,8% n?m 2014) và t?ng thêm kho?ng 2,3% giai ?o?n 2016-2017. N?m 2015, t?ng tr??ng ? M? theo d? tính t?ng lên 3,2% (so v?i 2.4% n?m ngoái), tr??c khi gi?m nh? xu?ng còn 3% và 2,4% n?m 2016 và 2017 t??ng ?ng. ? Khu v?c Ch?u ?u, tình tr?ng l?m phát th?p ?áng lo ng?i cho th?y nó ti?p t?c kéo dài. Khu v?c ch?u ?u ???c d? báo là t?ng tr??ng ch?m ch?p trong n?m 2015 ? m?c 1,1% (0,8% n?m 2014), t?ng lên 1,6% giai ?o?n 2016 - 2017. ? Nh?t B?n, t?ng tr??ng s? lên ??n 1,2% n?m 2015 (n?m 2014 ch? ??t m?c 0,2%), và 1,6% n?m 2016.
N?m 2015, dòng ch?y th??ng m?i v?n kh?ng ho?t ??ng hi?u qu?. K? t? kh?ng ho?ng tài chính toàn c?u, th??ng m?i toàn c?u tr? nên trì tr?, t?ng tr??ng n?m 2013 và 2014 ch? ??t d??i 4%, th?p h?n r?t nhi?u so v?i m?c t?ng tr??ng 7% hàng n?m c?a th?i k? ti?n kh?ng ho?ng. Ph?n tích trong báo cáo ?? ch? ra r?ng suy thoái kinh t? m?t ph?n là do nhu c?u gi?m và do ?? nh?y c?a th??ng m?i th? gi?i có v? kh?ng theo k?p nh?ng thay ??i c?a ho?t ??ng toàn c?u. Thay ??i trong chu?i giá tr? toàn c?u và s? d?ch chuy?n c?a nhu c?u nh?p kh?u có l? ?? góp ph?n làm gi?m ?? nh?y c?a th??ng m?i tr??c s? t?ng tr??ng.
Giá c? hàng hóa theo d? ?oán t?ng kh?ng ?áng k? trong n?m 2015. Theo m?t ch??ng trong báo cáo, giá d?u gi?m m?nh b?t th??ng trong 6 tháng cu?i n?m 2014 có th? ?? làm gi?m ?áng k? áp l?c l?m phát và góp ph?n c?i thi?n cán c?n tài kho?n và tài chính hi?n t?i ? các n??c ?ang phát tri?n xu?t kh?u d?u.
"Giá d?u th?p s? d?n ??n s? d?ch chuy?n quy m? thu nh?p th?c t? các n??c ?ang phát tri?n xu?t kh?u d?u sang các n??c ?ang phát tri?n nh?p kh?u d?u. ??i v?i c? n??c xu?t kh?u và n??c nh?p kh?u, giá d?u th?p là c? h?i ?? ti?n hành c?i cách giúp t?ng ngu?n l?c tài chính và ??y m?nh các m?c tiêu v? m?i tr??ng," phát bi?u c?a ?ng Ayhan Kose, Giám ??c Báo cáo Tri?n v?ng Phát tri?n c?a Ng?n hàng Th? gi?i.
Trong s? các n??c l?n thu?c nhóm thu nh?p trung bình h??ng l?i t? giá d?u th?p là ?n ??. N?m 2015, t?ng tr??ng c?a n??c này d? tính lên ??n 6,4% (t? m?c 5,6% n?m 2014), t?ng ??n 7% giai ?o?n 2016-2017. ? Braxin, In??nêxia, Nam M? và Th? Nh? K?, s? s?t gi?m giá d?u giúp gi?m l?m phát và th?m h?t tài kho?n v?ng lai, m?t nguyên nh?n chính c?a tình tr?ng d? b? t?n th??ng ? nhi?u n??c trong nhóm thu nh?p th?p.
Tuy nhiên, duy trì giá d?u th?p s? làm suy y?u ho?t ??ng t?i các n??c xu?t kh?u. Ví d?, t?ng tr??ng kinh t? Nga ???c d? báo ?m 2,9% n?m 2015, và n?m 2016 h?u nh? kh?ng t?ng tr??ng v?i m?c t?ng 0,1%.
Ng??c l?i v?i nhóm các n??c thu nh?p trung bình, nh?m 2014, ho?t ??ng kinh t? ? nhóm các n??c thu nh?p th?p ???c ??y m?nh do t?ng ??u t? c?ng, phát tri?n m?nh các ngành d?ch v?, nhi?u thành t?u kh? quan, và có dòng v?n ?áng k?. Vào giai ?o?n 2015-2017, t?ng tr??ng ? các n??c có thu nh?p th?p theo d? tính v?n ? m?c cao là 6% trong khi ?ó vi?c ?i?u ti?t giá d?u và các hàng hóa khác s? kìm h?m s? t?ng tr??ng ? các n??c thu nh?p th?p xu?t kh?u hàng hóa.
"R?i ro cho n?n kinh t? toàn c?u là r?t l?n. Các n??c có khung chính sách t??ng ??i tin c?y h?n và có nhà n??c theo h??ng c?i cách s? ? v? th? t?t h?n trong vi?c v??t qua thách th?c c?a n?m 2015," k?t lu?n c?a ?ng Franziska Ohnsorge, Tác gi? Chính c?a báo cáo.
Toàn b? báo cáo và các b? d? li?u ?i kèm có t?i www.worldbank.org/globaloutlook
Tri?n v?ng kinh t? toàn c?u: Khu v?c ??ng ? - Thái Bình D??ng: V?n còn d? ??a tài khoá và h?y s? d?ng nó
Nh?ng di?n ti?n g?n ??y: Khu v?c ??ng ? Thái Bình D??ng v?n là khu v?c phát tri?n nhanh nh?t th? gi?i n?m 2014 v?i t? l? t?ng tr??ng 6,9%, ch? kém 0,3 ?i?m ph?n tr?m so v?i 2013. T?i Trung Qu?c các bi?n pháp chính sách ?? làm gi?m d?n t?c ?? t?ng tr??ng xu?ng còn 7,4% trong n?m 2014 so v?i 7,7% n?m 2013. ?ó là các bi?n pháp ki?m soát nh?ng y?u kém tích t? trong khu v?c tài chính b?ng cách gi?m t?ng tr??ng tín d?ng, các bi?n pháp h?n ch? trong m?t s? ngành ho?t ??ng quá c?ng su?t ho?c các ngành g?y ? nhi?m m?i tr??ng và các bi?n pháp kích thích t?ng tr??ng ???c ??a ra v?i m?c ?ích h?n ch? tác ??ng gi?m t?ng tr??ng.
T?i các n??c khác trong khu v?c chính sách th?t ch?t và b?t ?n chính tr? ti?p t?c ?nh h??ng t?i t?ng tr??ng tín d?ng và ??u t?. Ng?n hàng trung ??ng t?i Indonesia và Malaysia ?? t?ng l?i su?t chính sách nh?m h?n ch? k? v?ng l?m phát d? tính x?y ra sau khi c?t gi?m tr? giá nhiên li?u trong n?m 2014. M?ng C? và Philippines c?ng t?ng l?i su?t chính sách nh?m ki?m soát áp l?c giá c? th? hi?n h?n ch? v? n?ng l?c s?n xu?t. Trung Qu?c, Thái Lan và Vi?t Nam là các tr??ng h?p ngo?i l?, ?? gi?m l?i su?t nh?m h? tr? s?n xu?t trong b?i c?nh l?m phát gi?m ?e d?a g?y ra gi?m phát. C?n ??i tài khoá m?t s? n??c suy gi?m do t?ng tr??ng b? ch?m l?i. Tuy t?ng tr??ng ??u t? có gi?m h?n so v?i m?c sau kh?ng ho?ng nh?ng t?ng c?u lao ??ng, t?ng l??ng ki?u h?i và th? tr??ng v?n ho?t ??ng m?nh ?? làm t?ng l??ng tiêu dùng. Lu?ng v?n t?ng m?nh tr? l?i sau khi suy gi?m trong qu? 1, ch? y?u ch?y vào mua c? ph?n và trái phi?u, nh?ng sau ?ó trong tháng 12 l?i b? áp l?c do giá d?u gi?m và m?c ?? b?t ?n toàn c?u t?ng.
Vi?n c?nh: D? ?oán t?ng tr??ng khu v?c s? gi?m xu?ng còn 6,7% n?m 2015 và duy trì t?i m?c ?ó trong k? trung h?n do t?ng s?n l??ng trong vùng, tr? Trung Qu?c, s? ?n ??nh và bù tr? vào ph?n gi?m sút c?a Trung Qu?c. T?i Trung Qu?c, c?i cách c? c?u, gi?m kích thích t?ng tr??ng, và th?t ch?t tín d?ng s? làm gi?m m?c ??u t? và kéo t? l? t?ng tr??ng xu?ng còn 6,9% vào n?m 2017. D? ?oán ho?t ??ng s?n xu?t t?i các n??c khác trong khu v?c s? t?ng nh? do xu?t kh?u t?ng, do b?t ?n chính tr? t?i Thái Lan gi?m, và do ??u t? t?ng tr? l?i, nh?t là t?i Indonesia và Philippines. T?ng c?u t? các n??c thu nh?p cao c?ng tác ??ng tích c?c lên khu v?c do m?c ?? h?i nh?p cao vào chu?i giá tr? toàn c?u. Cán c?n th??ng m?i ???c c?i thi?n do giá hàng hoá gi?m và vi?n c?nh t?ng tr??ng thu?n ti?n s? kích thích lu?ng v?n vào khu v?c (tr? nh?ng n??c xu?t kh?u hàng hoá nh? Indonesia, M?ng C?, và ? m?t m?c ?? nào ?ó Malaysia). Kh?ng k? Trung Qu?c, t?ng tr??ng toàn vùng d? ?oán s? ??t m?c 5,2% n?m 2015, t?ng lên 5,4% và 5,5% trong n?m 2016 và 2017.
R?i ro: Nh?ng r?i ro chính phát sinh t? m?c ?? t?ng tr??ng kh?ng nh? mong mu?n trên toàn c?u và m?c ?? s?t gi?m nhanh h?n d? tính t?i Trung Qu?c, m?c dù v?i m?t xác xu?t nh?. Ngoài ra, vi?n c?nh khu v?c c?ng b? ?e do? b?i nguy c? tình hình tài chính toàn c?u b? th?t ch?t.
M?c dù khó có kh? n?ng x?y ra nh?ng n?u kh?ng gi?i quy?t ???c nh?ng y?u kém trong khu v?c tài chính Trung Qu?c thì ho?t ??ng s?n xu?t s? b? ?nh h??ng. T?ng tr??ng ch?m l?i t?i Trung Qu?c s? ?nh h??ng lên toàn vùng b?i qui m? th? tr??ng và m?c ?? liên k?t ch?t ch? v? th??ng m?i và ??u t?. Do giá hàng hoá có xu h??ng gi?m nên các n??c xu?t kh?u hàng hoá nh? Indonesia và M?ng C? s? b? tác ??ng kép.
M?c ?? m?ng manh c?a th? tr??ng tài chính, ho?c ?i?u ki?n tài chính toàn c?u b? th?t ch?t ??t ng?t có th? làm gi?m m?nh ho?c ??o ng??c dòng v?n và g?y s?c ép ?áng k? lên m?t s? n??c. ?i?u ki?n tài chính bên ngoài b? th?t ch?t s? d?n ??n t?ng l?i su?t trong n??c. Nh? v?y l??ng thanh toán n? s? t?ng và tác ??ng lên b?ng c?n ??i c?a ng?n hàng, doanh nghi?p, và các h? gia ?ình. N?u n? x?u t?ng lên s? làm y?u h? th?ng ng?n hàng và bu?c ng??i ta ??t c?u h?i v? s? ?n ??nh tài chính. Nh?ng n??c có truy?n th?ng có t? l? tr? n? khu v?c t? nh?n cao do n? tích t? nhanh k? t? khi x?y ra kh?ng ho?ng tài chính toàn c?u, s? ch?u nhi?u r?i ro h?n.
Ngu?n: Ng?n hàng Th? gi?i
D? báo c?a Ng?n hàng Th? gi?i ???c c?p nh?t th??ng xuyên khi có s? li?u m?i.
a T? l? t?ng tr??ng trong toàn b? k? báo cáo là t? l? trung bình g?p
[1] C?n c? vào k?t qu? s?c mua t??ng ???ng n?m 2010, t?ng tr??ng toàn c?u s? ??t m?c 3,6% n?m 2015, và 4,0% qua các n?m 2016, 2017.
