Эдийн засгийн идэвхжил сул, орлого бага байдал цаашид багаг?й хугацаанд ?ргэлжлэх т?л?втэй байгаа нь х?гжлийн гол эрсдэл болохоор байна
ВАШИНГТОН ХОТ, 2021 оны 1-р сарын 5 —COVID-19 цар тахлын эсрэг эхний шатны вакцинжуулалт энэ жилийн турш ?рг?н х?рээнд хийгдсэн н?хц?лд дэлхийн эдийн засаг 2021 онд 4 хувиар тэлэх боломжтой байна. Гэвч бодлого тодорхойлогчид цар тахлыг хумих, х?р?нг? оруулалтыг эрчимж??лэх дорвитой реформуудаас эдийн засгийн сэргэлт ихээхэн хамаарна хэмээн 2021 оны 1-р сард гаргасан “Дэлхийн эдийн засгийн т?л?в” тайландаа Дэлхийн Банк онцолжээ.
Дэлхийн эдийн засаг 2020 онд 4.3 хувиар агшиж, цаашид эргэн сэргэх т?л?втэй байгаа ч цар тахлын н?л??г??р ?вчл?л, нас баралт ?лэмж хэмжээгээр нэмэгдсэнээс гадна сая сая х?н ядууралд ?рт?ж, эдийн засгийн идэвхжил, орлогын сэргэлт багаг?й хугацаа шаардахаар байна. Иймд COVID-19 цар тахлын тархалтыг б?рэн хяналтад авах, вакциныг ?рг?н х?рээнд шуурхай нэвтр??лэх нь богино хугацаанд бодлогын нэн тэрг??ний чиглэлд тооцогдож байна. М?н эдийн засгийн сэргэлтийг бодитойгоор дэмжихийн тулд засгийн газрын ?рийг нэмэгд??лэхийг урьтал болголг?й, харин х?р?нг? оруулалтын ?г??жийг дахин эргэлтэд оруулах тааламжтай х?ш??ргийг бий болгох замаар эдийн засгийн тогтвортой ?с?лтийг хангахад анхаарах шаардлагатай хэмээн д?гнэжээ.
“Дэлхийн эдийн засаг аажмаар сэргэх хандлагатай байгаа энэ цаг ?ед бодлого тодорхойлогчид эдийн засгийн сэргэлтийг улам бататгаж, цаашдын бат бэх, тогтвортой ?с?лтийн суурийг бэхж??лэх тал дээр анхаарч байгаа ч нийгмийн эр??л мэнд, ?рийн удирдлага, т?свийн бодлого, т?в банк болон эдийн засгийн б?тцийн шинэчлэл??д гээд олон томоохон сорилтууд тулгарсаар байна” гэж Дэлхийн Банкны Ер?нхийл?гч Дэвид Малпасс цохон тэмдэглэсэн. М?н тэрээр “Цар тахлын с?р?г н?л??г даван туулах, х?р?нг? оруулалтад сорилт болж буй х?чин з?йлсийн эсрэг ?р д?нтэй ажиллахад бизнесийн орчныг сайжруулах, х?д?лм?рийн болон б?тээгдэх??ний зах зээлийн уян хатан байдлыг сайжруулах, ил тод байдал, засаглалыг бэхж??лэх тал дээр дорвитой анхаарах шаардлагатай” гэдгийг онцлов.
Дэлхийн эдийн засаг 2020 онд анх т?с??лсн??с харьцангуй багаар агшсан нь х?гжинг?й орнуудын эдийн засгийн агшилт харьцангуй бага байж, Хятадын эдийн засаг т?с??лсн??с ил?? хурдтай сэргэснээс голлон шалтгаалжээ. Харин ?рсэнг?й х?гжиж буй болон х?гжиж буй орнуудын эдийн засгийн идэвхжил анх т?с??лсн??с ил??гээр саарсан байна.
“Эдгээр орнуудын хувьд эдийн засаг нь уналтад орж эмзэг б?лгийн х?н ам, аж ахуйн нэгж байгууллагуудын санх??, т?лб?рийн чадварт с?рг??р н?л??лж байгаа тул санх??гийн системийн эмзэг байдалд онцгой анхаарах шаардлага ??сээд байна” хэмээн Дэлхийн Банк Группын Дэд Ер?нхийл?гч б?г??д Ер?нхий эдийн засагч Кармен Райнхарт тэмдэглэв.
Ойрын хугацааны эдийн засгийн т?л?вт учирч буй тодорхой бус байдал ?нд?р хэвээр байгаа нь эдийн засгийн ?с?лтийн т?л?в ??рчл?гд?х эрсдэл байсаар байгааг тайланд нэлээд онцолжээ. Хэрэв халдварын тоо ?ргэлжлэн нэмэгдсээр байх, вакцины ?рг?н х?рээнд нэвтрэх хугацаа хойшлох тохиолдолд дэлхийн эдийн засгийн ?с?лт 2021 онд 1.6 хувь уруу ч буурах эрсдэлтэй байна. Харин ??др?г хувилбар буюу цар тахлыг б?рэн хяналтад авч, дархлаажуулалт ил?? эрчимтэй явагдах тохиолдолд дэлхийн эдийн засаг 2021 онд 5 орчим хувиар тэлэх боломжтой гэсэн таамгийг дэвш??лсэн байна.
Х?гжинг?й орнуудын хувьд эдийн засаг нь алгуур сэргэж байсан ч шинээр халдвар авагсдын тоо ?сс?нтэй холбоотойгоор 2020 оны 3-р улиралд сэргэлт ?ндсэндээ зогссон юм. Энэ нь нэг талаас эдийн засгийн сэргэлт удаан б?г??д амарг?й байхыг илтгэж байна. АНУ-ын ДНБ 2020 онд 3.6 хувиар агшаад байсан бол 2021 онд 3.5 хувиар ?с?х, еврогийн б?сийн ?йлдвэрлэл 2020 онд 7.4 хувиар буураад байсан бол энэ онд 3.6 хувиар ?сн? хэмээн ?зжээ. 2020 онд 5.3 хувиар агшаад байсан Япон улсын эдийн засаг ч м?н 2021 онд 2.5 хувиар тэлэх т?с??ллийг дэвш??лсэн байна.
Х?гжиж буй орнууд (БНХАУ-ыг оруулснаар)-ын эдийн засаг 2020 онд 2.6 хувиар агшсан бол 2021 онд 5 хувиар ?сн? хэмээн ?зжээ. ?нг?р?гч онд 2 хувийн ?с?лттэй байсан БНХАУ-ын эдийн засаг энэ онд 7.9 хувийн ?с?лттэй байх т?с??ллийг боловсруулсан байна. Харин БНХАУ-аас бусад х?гжиж буй орнуудын хувьд эдийн засаг нь 2020 онд 5 хувиар агшсан бол 2021 онд 3.4 хувиар ?с?х т?с??л?лтэй байна. Бага орлоготой эдийн засгуудын хувьд 2020 онд 0.9 хувиар агшсан бол 2021 онд 3.3 хувиар тэлнэ хэмээн ?зсэн байна.
Дэлхийн эдийн засгийн т?л?в тайлангийн онцлох хэсэгт ?р хуримтлагдсанаас ??дэн бий болох эрсдэл??дийг цар тахал хэрхэн улам хурцатгасан, дорвитой реформуудыг уялдаатайгаар хэрэгж??лэхг?й тохиолдолд эдийн засгийн ?с?лтийг урт хугацаанд хэрхэн боомилж болзошг?й талаар болон ?срэнг?й х?гжиж буй болон х?гжиж буй орнуудад м?нг?ний бодлогын арга хэрэгсэл болгон т?гээмлээр ашиглаж буй х?р?нг? худалдан авах х?т?лб?р??дтэй холбоотой эрсдэл??дийн талаар дэлгэрэнг?й дурджээ.
“?срэнг?й х?гжиж буй болон х?гжиж буй орнуудын ?ртэй холбоотой эрсдэлийг цар тахал ?лэмж ихээр нэмэгд??лсэн, эдийн засгийн ?с?лтийн т?л?в сул байгаа зэрэг нь ?рийн дарамтыг цаашид ч нэмэгд??лж, зээлдэгчийн зээлээ эргэн т?л?х чадамжийг сулруулж болзошг?й” гэж Дэлхийн Банкны Х?ртээмжтэй ?с?лт, санх??гийн байгууллагуудын асуудал хариуцсан Дэд ер?нхийл?гчийн ??ргийг т?р орлон г?йцэтгэгч Айхан Козе цохон тэмдэглэжээ. М?н тэрээр “С??лийн саруудад эрчимтэй хуримтлагдаад буй ?рийн асуудлаас шалтгаалан ?рийн цуврал хямрал бий болгохг?йн тулд бид дэлхий нийтээрээ б?х боломжит арга хэмжээг дорвитой, шуурхай авч ажиллах шаардлагатай байна. Х?гжиж буй орнууд дахиад арван жилийг алдаж болохг?й” гэж онцлов.
?мн?х томоохон хямралуудын адил ?н??гийн цар тахал дэлхийн эдийн засгийн н?хц?л байдалд амар арилахаарг?й с?р?г н?л??, ?р дагаврыг авчрах нь тодорхой байна. Х?р?нг? оруулалт хангалттай хэмжээнд хийгдэхг?й, ажил эрхлэлт хангалттай бус т?вшинд байгаа, ихэнх х?гжинг?й орнуудад ажиллах х?чний агшилт явагдаж байгаа зэргээс ирэх арван жилд эмзэг байгаа дэлхийн эдийн засагт улам бэрхшээл болж болзошг?й байна. ?мн?х т??хээ жишээ болгон авбал дэлхийн эдийн засаг ирэх арван жилд бодлого тодорхойлогчид х?ртээмжтэй б?г??д тогтвортой ?с?лтийг бий болгох суурь цогц реформуудыг хэрэгж??лэхг?й тохиолдолд тун амарг?й н?хц?л байдалтай тулахаар байна хэмээн д?гнэжээ.
Бодлого тодорхойлогчид орлогыг дэмжихэд чиглэсэн бодлогоос эдийн засгийн ?с?лтийг дэмжих бодлого руу аажмаар шилжихийн сацуу эдийн засгийн сэргэлтийг хадгалах, хамгаалах тал дээр ?ргэлжл??лэн ажиллах шаардлагатай. Ил?? урт хугацаанд, ялангуяа х?гжиж буй орнуудын хувьд, эр??л мэнд, боловсролын тогтолцоог бэхж??лэх, цахим дэд б?тцийг х?гж??лэх, уур амьсгалын ??рчл?лтийг тэсвэрлэх чадамжийг дээшл??лэх, бизнесийн болон засаглалын практик ?йл ажиллагааг сайжруулах зэрэгт чиглэсэн бодлогыг хэрэгж??лснээр цар тахлаас улбаатай эдийн засгийн х?ндрэл бэрхшээлийг хохирол багатай даван туулах, ядуурлыг бууруулах, х?ртээмжтэй ?с?лтийг цогцлоох тал дээр ахиц гаргах боломжтой. Т?свийн н?хц?л байдал суларсан, ?р хуримтлагдсан ?н??гийн н?хц?лд эдийн засгийн органик ?с?лтийг дэмжих институтийн реформ шинэтгэл б?р ч их ач холбогдолтой. ?мн?х жил??дийн туршлагаас харахад, реформ шинэтгэлийг хэрэгж??лснээр тухайн орны эдийн засгийн урт хугацааны ?с?лтийн талаарх х?р?нг? оруулагчдын х?лээлтэд эергээр н?л??лж, х?р?нг? оруулалтын урсгалыг нэмэгд??лдэг байна.
?срэнг?й х?гжиж буй болон х?гжиж буй зарим орнуудын т?в банкууд цар тахлаас ??дэлтэй санх??гийн зах зээлийн х?ндрэлд хариу арга хэмжээ болгож актив/бонд худалдан авах х?т?лб?р??дийг олон орнууд анх удаа т?гээмэл хэрэгж??лж байна. Зах зээлийг хамгаалж зорилтот хэлбэрээр хэрэгжих н?хц?лд тэдгээр х?т?лб?р??д нь ?р д?нгээ ?гч хямралын эрт шатанд санх??гийн зах зээлийг тогтворжуулах ?йлчилгээтэй болох нь харагдсан. Гэвч уг х?т?лб?р??дийг ?рг?ж??лэн хэрэгж??лж байгаа, зарим тохиолдолд т?свийн алдагдлыг н?х?х зорилгоор хэрэгж??лж буй орнуудын хувьд тус х?т?лб?р??д нь т?в банкны ?йл ажиллагааны бие даасан байдлыг алдагдуулах, ?ндэсний м?нг?н тэмдэгтийг сулруулах, инфляцын
х?лээлтийг бодитой бус болгох, ?рийн тогтвортой байдлын эрсдлийг нэмэгд??лж болзошг?й байна.
Б?с нутгийн т?л?в:
З??н Ази, Номхон далайн б?с нутаг: Б?с нутгийн эдийн засгийн ?с?лт 2021 онд 7.4 хувь байхаар таамагласан б?г??д дэлгэрэнг?й мэдээллийг дараах холбоосоор авна уу:
Европ ба Т?в Ази: Б?с нутгийн эдийн засгийн ?с?лт 2021 онд 3.3 хувь байхаар таамагласан б?г??д дэлгэрэнг?й мэдээллийг дараах холбоосоор авна уу:
Латин Америк ба Карибын б?с нутаг: Б?с нутгийн эдийн засгийн ?с?лт 2021 онд 3.7 хувь байхаар таамагласан б?г??д дэлгэрэнг?й мэдээллийг дараах холбоосоор авна уу:
Ойрхи Дорнод ба Хойд Африк: Ойрхи Дорнод ба Хойд Африкийн б?с нутгийн эдийн засгийн идэвхжил 2021 онд 2.1 хувиар сайжрах таамгийг дэвш??лсэн б?г??д дэлгэрэнг?й мэдээллийг дараах холбоосоор авна уу:
?мн?д Ази: Б?с нутгийн эдийн засгийн идэвхжил 2021 онд 3.3 хувиар сэргэх таамгийг дэвш??лсэн б?г??д дэлгэрэнг?й мэдээллийг дараах холбоосоор авна уу:
Саб-Сахарын Африк: Б?с нутгийн эдийн засгийн идэвхжил 2021 онд 2.7 хувиар сэргэх таамгийг дэвш??лсэн б?г??д б?г??д дэлгэрэнг?й мэдээллийг дараах холбоосоор авна уу:
Дэлхийн Банк Группын COVID-19 цар тахлын эсрэг ?йл ажиллагаа
Х?гжиж буй орнуудад олгох санх??жилт болон шинжилгээ, судалгааны хамгийн том эх сурвалжуудын нэг Дэлхийн Банк Групп нь цар тахлын эсрэг х?гжиж буй орнуудын авч хэрэгж??лж буй арга хэмжээг чанаржуулан сайжруулах ?рг?н х?рээтэй, шуурхай ?йл ажиллагааг хэрэгж??лж байна. Энэ х?рээнд Дэлхийн Банк Групп нь нийтийн эр??л мэндийн тогтолцоог дэмжих, нэн шаардлагатай хангамж, тоног т?х??р?мжийн нийл??лэлтийг хангах, хувийн хэвшил ?йл ажиллагаагаа хэвийн явуулж ажлын байрыг хадгалах зэрэгт голлон анхаарч, ажиллаж байна. Дэлхийн Банк Группын з?гээс 2021 оны 6-р сарыг дуустал 15 сарын хугацаанд нийт 160 тэрбум ам.долларын санх??жилтийн эх ??свэрийг шийдсэн нь дэлхийн 100 гаруй улс оронд ядуу, эмзэг б?лгийн х?н амыг хамгаалах, бизнесийг дэмжих, эдийн засгийн сэргэлтийг бататгах боломжийг олгож байна. Дээрх багцад буцалтг?й тусламж болон нэн х?нг?л?лттэй зээлээс б?рдэх ОУХА-ийн 50 тэрбум ам.долларын санх??жилт, COVID-19-ийн эсрэг вакцины худалдан авалт, т?гээлтийг санх??ж??лэх х?гжиж буй орнуудад зориулагдсан 12 тэрбум ам.долларын санх??жилт??д багтаж байна.
